Friday, March 20, 2020


Psike dhe Simbologjia e Endrrës



Sa magjepsëse, krijuese, komplekse  është   Psike!

Eshte kjo që kam menduar kur fillova të studioj psikologji (me shumë gjasa edhe më parë),  dhe  është kjo që e prek në të përditshmen time me pacientë.

Disa miq të mitë bënë  humor dashamirës me një shprehjen time në një intervistë   pak kohë  me parë kur thashë, ashtu natyrshëm, se “dikush mund të ketë fobi edhe nga majoneza”.
Kjo si për  të  thënë  se nuk është objekti  në vetvete që bën frikë por psike, për një  arsye apo për një tjetër, përtej imazhit, zgjedh ta transferojë ankthin  e brendshëm  diku : ashensor,  avjon, lartësi, shtëpi etj,,etj duke i shndërruar ato në objekte fobikë.
Këtë po mendoja  pas  një seance emergjenceje lidhur me fobinë nga objektet e shtëpisë: “kam fobi gjithe objektet  e shtëpisë e jam i tmerruar se nuk kam zgjidhje.”
Le të shohim – i them ku e ka burimin ky ankth brenda teje.

Nuk jam duke aluduar mbi simbolikën e këtij virusi  real që po fut njerëzimin në makth, edhe pse, po të shohim se cfarë po ndodh: më shumë kohë me fëmijët, më shumë mesazhe dashurie, më shumë kujdes për ushqimin, më pak ndotje, më shumë kohë për veten  etj etj.. duket se një mision e paska!

Ajo për të cilën vendosa të ulem e të shkruaj  është një diskutim i kahershëm mbi simbolikën e ëndrrave.
Ajo që po shoh në ëndrrat e pacientëvë në këto kohë  virusi është simbolika  me të cilën psike po shpreh  ankthin, shqetësimin, dilemat, jo domosdoshmërisht të lidhura me vetë virusin.
“Te vrapuarit për diku për t’i shpëtuar ndjekjes ”;  “ Numri  6” (i ndalim qarkullimit) ; “Nje shtepi e kycur nga jashtë”.

Simbolet janë shumë subjektive – do të  thonte  Adler.  Asnjëherë nuk mund ta dimë  apriori se cili është manteli psikik  me të cilin  personi  mvesh objektin në ëndërr.  Duhet kërkuar në historinë  e tij.

Simbolet  vijnë nga thellësia  e  të pandergjegjshmes  kolektive – do të thonte   Jung.  Duhet gërmuar.. në atë kohë ..!

Ndërsa reflektoja mbi këtë gjë mendja më shkoi tek analiza ime personale. 
Dihet se përpara se të mund të kurosh tjetrin  përmes raportit terapeutik ku psike kuron psiken, ti duhet të kesh punuar me të ndërgjegjshmen dhe të pandërgjegjshmen  tënde.
Dhe ashtu bëra edhe unë, detyrimisht. Analisti im ishte në një vend të huaj e kur unë i tregoja një nga ëndrrat që kisha parë me një LAPIDAR, na u desh të qëndronim pak tek ky objekt i cuditshëm  që në  një moment të caktuar u shfaq në ëndrrat e mia.
I shpjegova analistit tim si ishte ky lapidar : me nje pllakë mermeri horizontale me nje mbishkrim dhe një tjetër pllakë më e ngushtë që ngrihej lart, vertikalisht drejt qiellit.
Nëse do të kërkonim për një kuptim, si nga ato  që shumë nga ne i gjejnë në google-in e mencur, ky objekt  do të na conte tek simboli   fallik frojdian.
Po a mund ta kuptonte analisti im qe vinte nga nje kulturë perëndimore atë që në brymosjen time përfaqësonte ky lapidar?
Me siguri kjo ishte  simbolika ime dhe e brezit tim. Patjetër që për dikë si unë, që kishte studiuar psikologji  ky simbol përvec heroizmit, qëndresës, nderimit mund  të mbartte  edhe ngarkesa me natyrë seksuale.  Ndoshta!
Për këtë analisti do të punonte bashkë me mua për te cmontuar ëndrrën.

A nuk e kemi  diskutuar këtë  me studentët në leksionet  mbi  ëndrrat dhe simbologjinë?

Pra simbolika e ëndrrave na tregon shumë mbi cka po ndodh në të pandërgjegjshmen tonë: individuale, kolektive.
Endrrat kanë filluar të popullohen nga  shiringa, duar, vrap, objekte,  e  ne nuk  e dimë përsa kohë do qëndrojnë aty e sa fort  do  të rrënjosen  në të pandërgjegjshmen tonë.

Wednesday, March 11, 2020


"Dashuria në kohërat e Kolerës"   dhe    “Efekti Dekameron”


Jemi në kohërat e “kolerës “ kur virusi përhapet si një shigjetë e helmatisur që shkaton frike, panik, izolim dhe  në rastin më të keq  kërcënim me jetë.
Kjo situatë gati surreale ndryshon kursin e jetës, ç'fokuson objektivat, shpërqëndron sjelljen, turbullon mendimin dhe emocionin.
Këtë mendoja gjithë këto ditë komunikimesh të vazhdueshme me familjarë të mitë në zonën e rrezikut të lartë në Itali: për këto flitej në bisedat preokupuese me prindët, njerëzit e dashur, miqtë, pacientët.
Komunikim në kohërat e kolerës - Dashuri në kohërat e kolerës.
“Ishte e pashmganshme" - kështu nis rrëfimin e tij Marquez-i për të treguar atë që po ndodhte në brigjet e Karaibeve të Amerikës së Jugut, në fundin e shekullit të XIX: një histori dashurie që sfidon friken, një histori kurajoje, shprese, pritjeje; një dashuriqë nuk njeh kufij, që nuk ka protokolle për t’u ndjekur.
Kështu duhet të jetë: Në këtë kohë “kolereje” kemi nevojë për fjalë Dashurie .
A nuk do të ishte mirë që në fund të cdo broshure informuese mbi Corona Virus: 
“Si të mbrohemi”
"Si të evitojmë infektimin nga tjetri”
“Si të lajme duart”
“Cfarë të pijmë” etj etj etj ... të kishte edhe fjalë dashurie  si:
"Ne të duam ty!"
"Ti je i rëndësishëm për mua!"
"Jemi me ty"
"Të gjithë bashkë jemi më të fortë" !!

Studimet në neuroshkencë tregojnë se ka një lidhje të fortë mes frikës, sistemit neurovegjetativ dhe imunitetit; se sistemi imunitar ndjen forcën e ankthit të izolimit social, ndjenjën e pasigurise dhe përkundrazi lulëzon kur percepton sigurinë, kur ndjen bukurinë, kur mban gjallë ndërveprimin social.
Të folurit mbi friken dëmton trupin dhe shpirtin. Psike është në kontakt të ngushtë me sistemin imunitar dhe mund të influencojë në mënyrën si virusi ndikon në organizmin tone. Trupi dhe psike nuk jane dy njësi të ndara, dhe nëse duhet të ruajme trupin, le të kujdesemi edhe për psiken: të dyja bashkë rrisin mbrojtjen imunitare, kaq te  rendesishme përballë virusit.
Giovanni Boccaccio e dinte qe egzistonte një kurë për epidemitë në botë, që nuk rrezikon aspak masat e sigurisë shëndetesore dhe higjenës infektologjike dhe  është gjëja që të gjithë mund të bëjnë: aftësia për të krijuar  siguri brenda pasigurisë, të qendruarit komod brenda një zone tensioni, të qenit prezent për veten dhe për tjetrin.
Kështu flet “Dekameroni”:10 te rinj në provincën e Firences për t’i shpëtuar frikës së murtajës dhe karantinës në vitin 1348 tregojnë histori, mbi të gjitha histori dashurie.
Ky është quajtur ndryshe edhe “Efekti Dekameron”
Do të më pëlqente që facebook dhe rrjetet e tjera sociale të cilat janë kthyer në burime të fuqishmme informimi të mund “të pushtohen” nga histori dashurie.
Postoni momente te gëzuara dashurie në familje e shoqëri!
Këmbeni fjalë dashurie, shpërdani dashuri!
Dashuria ka efekt terapeutik dhe rrit imunitetin.
E nisa me Marquez-in dhe po e vazhdoj me Marquez-in:
“Po ta dija se sot eshte hera e fundit qe te shoh te dalesh nga porta.... ( me fal Marquez, po e korrigjoj pak) “...
Edhe pse e di se sot nuk është hera e fundit që të shoh të dalësh nga porta .... do të përqafoja, do të jepja një të puthur e do të thërrisja edhe njëherë për të dhënë një tjetër...
Zoti im!  Nuk do të lija të kalonte asnjë sekondë pa i thënë njerëzve që i dua. Do t’i thoja cdo burri e cdo gruaje se janë të përzgjedhurit e mi e do të jetoja i dashuruar me dashuri”